डिजीटल मार्केटिंग : एक जादूई दुनिया (भाग १)

लॉकडाऊननंतरचं जग बदललं आहे. मास्क, सॅनिटायझर आणि सोशल डिस्टन्सिंच्या नव्या जगात आपण जगत आहोत. व्यवहारात खंड पडल्याने अर्थचक्राची गती मंदावली आहे. थोडक्यात व्यवसाय-उद्योगाच्या ग्राहकांवर विपरित परिणाम झाला आहे. दुकाने, उद्योग, व्यवसाय हळूहळू सुरु होत असले तरीही पूर्वीप्रमाणे किंवा किमान अपेक्षित ग्राहक मिळणेही कठीण होत आहे. अनेकांनी आपले व्यवसाय बदलले. अनेकांनी शक्य त्या सर्व जीवनावश्यक आणि मागणी असलेल्या वस्तूंच्या विक्रीचा व्यवसाय स्वीकारला. पण ग्राहकांपर्यंत पोहोचताना त्यावरही काही मर्यादा आहेतच.

या सर्व पार्श्वभूमीवर अपेक्षित ग्राहकांच्या घरात जाऊन आपल्या उत्पादन-सेवेची जाहिरात करणे अनिवार्य बनत चालले आहे. अर्थातच सामाजिक अंतर पाळूनच. म्हणजे काय तर अपेक्षित ग्राहकांच्या डिव्हासेसमध्ये (स्मार्ट फोन किंवा लॅपटॉप किंवा डेस्कटॉप किंवा टॅब) आपली जाहिरात दाखवायची. हेच तर डिजीटल मार्केटिंग. आणि फेसबुक हे आजच्या घडीचं डिजीटल मार्केटिंगमधील सर्वांत प्रभावी माध्यम आहे.

आपल्यापैकी बहुतेकजण फेसबुक वगैरे माध्यमं मनोरंजनाची (किंवा टाईमपासची) साधनं म्हणून वापरतात. मात्र, याच माध्यमाचा वापर करून आपण आपला व्यवसाय वाढवू शकतो हे आपल्यापैकी अनेकांना माहिती नाही.

हे बघा फेसबुकची व्याप्ती किती मोठी आहे –

१) तुम्ही ज्यावेळी एक श्वास तुमच्या शरीरात घेता त्यावेळी फेसबुकच्या खात्यात भारतीय रुपयांमध्ये पाच लाख रुपये जमा झालेले असतात.

२) जगभरातील एकूण २७० कोटी माणसं फेसबुक वापरतात.

३) एवढी मोठी उलाढाल असूनही फेसबुकमध्ये केवळ ५० हजारपेक्षा कमी लोकं काम करतात.

४) फेसबुकवर दर सेकंदाला जगभरातील वेगवेगळ्या देशातील युजर्स मिळून तब्बल ४००० फोटो अपलोड करतात.

आता हे सगळं तुम्हाला मोफत का मिळतं ते बघा. म्हणजे चित्र आणखी स्पष्ट होईल –

१) तुम्ही जे काही फेसबुकवर अपलोड करता जसं की, स्टेटस अपलोड करणे, पोस्ट लिहिणं, फोटो किंवा व्हिडिओ शेअर करणं, वेगवेगळ्या पेजेस किंवा पोस्टला लाईक किंवा कमेंट किंवा शेअर करणं वगैरे वगैरे. अशा सगळ्या बारीक-सारीक गोष्टींची फेसबुक स्वत:कडे नोंद ठेवतं.

२) वरील सर्व माहिती संकलित केल्यानंतर तुमच्या जीवनात काय घडतं, तुमची विचारसरणी कोणती आणि कशी आहे, तुमचं व्यक्तिमत्व कसं आहे याचे काही प्राथमिक अंदाज फेसबुकचे सॉफ्टवेअर्स बांधतात. हे सगळं कोणी माणसं करत नाहीत तर माणसांनी तयार केलेले सॉफ्टवेअर्स करतात.

३) तुम्हाला ज्या काही जाहिराती फेसबुकवर दिसतात त्या वरील माहिती संकलित करून तुम्हाला दाखविल्या जातात. फेसबुकवर जाहिरात देणाऱ्या जाहिरातदारांना तुमची माहिती (नाव, गाव, फोन नंबर, ईमेल नव्हे तर तुमची अभिरूची, तुमची आवड, तुमचं स्वारस्य इत्यादी) शेअर केली जाते.

४) तुम्हाला स्वारस्य असलेल्या जाहिराती तुम्हाला दाखविल्याने जाहिरातदारांकडून फेसबुकला उत्पन्न मिळते. हे उत्पन्न म्हणजे फेसबुकच्या उत्पन्नाचा मुख्य स्रोत आहे.

हे सगळं समजायला वगैरे वरवर पाहता थोडसं क्लिष्ट, किचकट आणि गुंतागुंतीचं वाटू शकतं. ते तसं वाटू नये म्हणून तुम्हाला या लेखमालेद्वारे हळूहळू गोष्टी समजून सांगण्याचा प्रयत्न करत आहे. त्यामुळेच तर थोडं थोडं करूनच प्रत्येक लेखात लिहावं हे मी आधीपासूनच ठरवून ठेवलेलं आहे. त्यामुळेच यालेखात इथचं थांबतो.

पुढील लेखात वरील तीन उदाहरणांबद्दल थोडं जास्त लिहिन आणि हे फेसबुक मार्केटिंग नेमकं कसं काम करतं याबद्दलही सांगेन. यासंदर्भातील तुमच्या काही प्रश्नांचं स्वागत करायला उत्सुक आहे.

व्यंकटेश कल्याणकर, पुणे
मो. 7798703952

आमचे इतरही लेख वाचण्यासाठी, दर्जेदार पुस्तके विकत घेण्यासाठी www.chaprak.com ला भेट द्या. ‘चपराक प्रकाशन’चे फेसबुक पेजही जरूर लाईक करा. उत्तमोत्तम व्हिडीओ पाहण्यासाठी ‘चपराक’च्या युट्यूबला भेट द्या आणि सबस्क्राइबही नक्की करा.
Copyright @ www.chaprak.com / All Rights Reserved.